Kwalificatie & registratie
Gezondheidszorgpsycholoog
Een gezondheidszorgpsycholoog (gz-psycholoog) behandelt zelfstandig psychische stoornissen, problemen in de levenssfeer en de psychische aspecten die samengaan met lichamelijke ziekten en invaliditeit. In Nederland zijn er ongeveer 12.500 gezondheidszorgpsychologen, die in alle sectoren van de gezondheidszorg werkzaam zijn. De hoofdtaken van de gz-psycholoog zijn diagnostiek en behandeling. Hierbij wordt psychologische kennis en ervaring toegepast. Een mogelijk onderdeel bij de behandeling is de toepassing van psychotherapeutische deeltechnieken bij lichte problematiek die door middel van een beperkt aantal zittingen te behandelen is. De tweejarige postdoctorale beroepsopleiding tot gz- psycholoog is alleen toegankelijk voor kandidaten die een masterdiploma Psychologie, Pedagogische Wetenschappen of Gezondheidswetenschappen hebben.
Erkende gezondheidszorgpsychologen zijn ingeschreven in het overheidsregister van de basisberoepen, zoals vastgelegd in de Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG). Iedereen kan dit register: het BIG- register raadplegen. Een BIG-registratie is vijf jaar geldig, waarna de psycholoog zich dient te herregistreren. Hierdoor is het mogelijk om de kwaliteit van de beroepsuitoefening te bewaken en te bevorderen en cliënten te beschermen tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen.
Klinisch psycholoog
De klinisch psycholoog, die per definitie ook psychotherapeut is, is gespecialiseerd in het diagnosticeren en psychotherapeutisch behandelen van cliënten met ernstige en complexe psychopathologische problematiek. Hierdoor is de klinisch psycholoog vooral te vinden in de gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg al dan niet in combinatie met een eigen praktijk. Er zijn ongeveer 2250 klinisch psychologen in Nederland.
De klinisch psycholoog is erkend als een van de twee specialismen van het basisberoep van gezondheidszorgpsycholoog. Het andere specialisme is de klinisch neuropsycholoog. Klinisch psychologen zijn ingeschreven in het BIG-specialistenregister. Dit BIG-register klinisch psychologen is openbaar en vermeldt het basisberoep, het specialisme en de mogelijke bevoegdheidsbeperkingen.
Het register wordt gehouden door de Registratiecommissie Specialismen Gezondheidszorgpsycholoog (RSG) van de Federatie van Gezondheidszorgpsychologen en Psychotherapeuten (FGZPt). De vierjarige specialisatieopleiding tot klinisch psycholoog is alleen toegankelijk voor gezondheidszorgpsychologen en is een combinatie van praktijk (werken onder supervisie) en theorie (cursorisch onderwijs). De opleiding omvat in totaal dus tien jaar: vier jaar universiteit, twee jaar opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog en vervolgens vier jaar specialistenopleiding. De BIG-geregistreerde klinisch psycholoog dient zich elke vijf jaar te herregistreren.
Cognitief gedragstherapeut VGCt
Cognitieve gedragstherapie (CGt) is een combinatie van cognitieve therapie en gedragstherapie. In het kort gezegd komt dit erop neer dat zowel de manier van denken en interpreteren van de cliënt als ook het doen en laten worden beïnvloed. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat cognitieve gedragstherapie effectief is voor de behandeling van bijvoorbeeld angststoornissen, depressieve stoornissen, eetstoornissen, psychoses en verslavingen. Vaak is CGt zelfs effectiever dan behandeling met medicatie. Om deze reden wordt CGt in de Multidisciplinaire Richtlijnen voor diagnostiek en behandeling van mensen met psychische stoornissen dan ook vaak aangemerkt als eerste keus voor psychologische behandeling.
De Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve Therapie is de wetenschappelijke vak- en beroepsvereniging voor cognitief gedragstherapeuten en cognitief gedragstherapeutisch werkers in Nederland. De vereniging behartigt de wetenschappelijke en maatschappelijke belangen van haar 3500 leden. De professional die is ingeschreven in het kwaliteitsregister van de VGCt (sinds mei 2010 als Cognitief Gedragstherapeut VGCt® aangeduid) is volgens de VGCt de enige die bekwaam is in het uitoefenen van cognitieve gedragstherapie. De titel kan gezien worden als secundaire registratie bovenop een basisregistratie als gezondheidszorgpsycholoog in het BIG- Register. Het is geen beroepskwalificatie. Om opgenomen te kunnen worden in het kwaliteitsregister, dient men een masterdiploma te hebben in de sociale wetenschappen of de geneeskunde, waarna de leerroute gevolgd kan worden. Deze route bestaat uit een combinatie van werkervaring, cursorisch onderwijs en reflectieprocessen in intervisie en leertherapie. Ook de VGCt kent een herregistratieregeling na vijf jaar.
Anneke Kortink is klinisch psycholoog (gezondheidszorgpycholoog-specialist) en behaalde het gewoon lidmaatschap van de VGCt.
EMDR practitioner Europe
De opleiding waarin men leert EMDR verantwoord te kunnen uitvoeren bestaat uit twee niveaus, namelijk een basis- en een vervolgtraining. Beide trainingen bestaan uit een aantal opleidingsdagen, waarna een competentiegestuurd supervisietraject gevolgd kan worden.
EMDR Europe practitioner is een titel die in Europees verband wordt toegekend aan mensen van wie is vastgesteld dat zij in staat zijn EMDR in alle facetten te beheersen. EMDR Europe practitioners hebben een erkende EMDR basis- en vervolgtraining gevolgd, ruime werkervaring, en door middel van supervisie aangetoond dat het geleerde op de juiste wijze in praktijk wordt gebracht.
Ook de registratie tot EMDR practitioner Europe heeft een geldigheidsduur van vijf jaar waarna een herregistratietraject kan volgen.
Kim Bemelmans is gezondheidszorgpsycholoog en is opgeleid tot EMDR practitioner Europe en neemt de EMDR behandelingen voor haar rekening binnen de BGGZ.
De Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
De meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling helpt professionals bij vermoedens van huiselijk geweld of kindermishandeling. Aan de hand van 5 stappen bepalen professionals of ze een melding moeten doen bij Veilig Thuis en of er voldoende hulp kan worden ingezet. Iedere hulpverlener is verplicht om deze meldcode huiselijk geweld te volgen. Meer informatie hierover vindt u op de volgende website: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huiselijk-geweld/meldcode
De Kindcheck
Bij een kindcheck controleren professionals of er kinderen in een gezin zijn, of ze veilig zijn en of hulp nodig is. De kindcheck wordt bijvoorbeeld ingezet als een ouder een psychische stoornis heeft of verslaafd is. Op de websites kindcheck.nl en kindcheck-ggz.nl vindt u meer informatie over de kindcheck, inclusief handleidingen.